درسهایی از تاریخچهی ترجمه
6. ترجمهی قرآن به زبانهای مختلف 1
پروانه فخامزاده
دانشگاه آزاد زعفرانیه
1375-1383
مترجمان انگلیسی
روبرت روتنسی Robert Rotensee نخستین مترجم قرآن به انگلیسی بوده است. ترجمهی او در سال 1143 تکمیل و در سطح وسیعی منتشر شده است.
آندره دورییه Andre Du ryer در سال 1647 در پاریس ترجمهی فرانسویِ قرآن را منتشر کرد که مورد توجه قرار گرفت و بهسرعت کمیاب شد. این ترجمه در 1649 به انگلیسی و سپس به آلمانی، هلندی، دانمارکی، و بلژیکی انتشار یافت و سرانجام برای آخرین بار در سال 1770 در آمستردام به طبع رسید.
جرج سیل George Sale ، که مردی دانشمند بود، زبان عربی را در اوقات فراغت آموخت و به تحقیق در زمینهی اسلام پرداخت. ترجمهی او از قرآن در آوریل 1734 منتشر شد. ترجمهی او یکصدوپنجاه سال دوام یافت و در این مدت ترجمهی شایستهی دیگری جانشین آن نشد.
در قرن نوزدهم راد وِل Rod Well قرآن را ترجمه کرد. او علاوهبر ترجمه، ترتیبِ سورهها و فصلها را تغییر داد. ترجمهی او برای نخستین بار در سال 1861 چاپ و در 1909 تجدید چاپ شد.
پیکتال Pikthal W سالهای زیادی را در شرق میزیست. او فردی مسلمان، دانشمند و روشنفکر بود. قرآنِ ترجمهی او در 1930 در لندن به چاپ رسید. او میگفت که غرض و هدفش از ترجمهی قرآن نمایاندن طبیعت و اهمیتِ قرآن و نیز آشناکردنِ خوانندگانِ انگلیسیزبان با چگونگیِ اعتقادِ مسلمانانِ جهان به معنای کلماتِ قرآن است.
دکتر ریچارد بِل R. Bell، محقق در ادبیات عرب، ترجمهی دیگری در سالهای 39-1937 ارائه کرد.
از مقایسهی دو ترجمهی انگلیسیِ قرآن، اثر پیکتال و بِل کاملاً آشکار است که با آنکه بِل مدرسِ کرسی عربیِ دانشگاه ادینبورگ بوده ولی پیکتالِ مسلمان آیات را بهتر درک و ترجمه کرده است.
پروفسور آرتور آربری Arthur J. Arberry درحدود سال 1955 یکی از معتبرترین ترجمههای قرآن را ارائه داده است. وی میگوید: پیش از ترجمهی قرآن، برای سالیان متمادی آن را مطالعه میکردم. بعد زمانی رسید که یکبار آن را از ابتدا تا انتها با دقتِ بسیار در لفظ و معنا خواندم. سپس کوشیدم بهترین عبارات و الفاظ انگلیسی را در مطابقه با متنِ اصلی برگزینم. شیوهی کارِ من سبب شده است تا به طرزی موشکافانه به اعماق قرآن فرو روم، کاوش کنم و روح آن را دریابم و هوش و گوش خود را آمادهی درکِ زیباییها و آهنگ و رموز قرآن گردانم.
غیر از افرادی که در بالا نام بردیم، رینولد نیکلسن R. Nicholson و کلود سیوری Claud Sauary نیز به ترجمهی بخشهایی از قرآن اقدام کردهاند. د. لین D. Lynn ترجمهی جرج سیل را تجدیدنظر و آن را اصلاح و به آن مطالبی افزود. سر ویلیام مویر Sir William Muir و جین گاگنیرز Jean Gagniers نیز ترجمههایی از قرآن داشتهاند.